NIEUWS
Zeegaten tussen Waddeneilanden lijken kraamkamer voor ruwe haai
18 juli 2022
Onderzoekers van het project Swimway Waddenzee hebben afgelopen week verschillende pasgeboren ruwe haaien gevangen rondom Terschelling en Ameland. De haaien werden gevangen voor onderzoeksdoeleinden. De vangsten sluiten aan bij signalen van garnalenvissers. De garnalenvissers geven aan dat ze af en toe jonge haaien aantreffen in hun vangst wanneer ze in het waddengebied vissen. De eerste expeditie van de onderzoekers bevestigt het beeld dat de Waddenzee wordt gebruikt als geboortegrond voor de ruwe haai. Dat is hoopvol nieuws voor de ruwe haai, waarmee het wereldwijd slecht is gesteld.
Onderzoek: pionieren en een beetje geluk hebben
Om de functie van de Waddenzee in de levensloop van de ruwe haai nog beter in beeld te krijgen probeerden de onderzoekers de grote vrouwtjes (moeders) te vangen en die te voorzien van een satellietzender. Hiermee kunnen de vissen worden gevolgd en kan worden bepaald wanneer in het jaar ze aanwezig zijn in ons kustgebied. Helaas zijn de grote vrouwtjes tijdens de expeditie niet gevonden. Wel werden er vier pasgeboren haaienpups van 28 tot 37 centimeter aangetroffen, maar deze zijn niet groot genoeg om te voorzien van een zender. De onderzoekers hebben de ambitie om op een later moment nog een keer uit te varen en dan volwassen dieren te vangen om te kunnen zenderen.
Swimway Waddenzee
Binnen het project Swimway Waddenzee wordt het gebruik van de Waddenzee door verschillende vissoorten bestudeerd, om hiermee adviezen te kunnen geven voor beheer en herstel van de visstand. Dat is hard nodig, want uit monitoringgegevens blijkt dat de hoeveelheid vis in de Waddenzee fors is afgenomen.
Grote vragen over vis
Het onderzoek naar haaien moet helpen bij het beantwoorden van één van de vele vragen die we hebben over de Waddenzee en vis: hoe gebruiken grote vissen de Waddenzee? Binnen het project Swimway Waddenzee zijn onderzoekers ook nog op zoek naar antwoorden op vragen als ‘wat betekenen schelpdierbanken voor vis’ en ‘hoe gebruiken schoolvormende vissen de Waddenzee?’.
foto: Jena Edwards
LAATSTE NIEUWS
Een nieuwe studie in het ICES Journal of Marine Sciences laat zien dat jonge haring en sprot in de Nederlandse Waddenzee voornamelijk opportunistisch eten, zonder een sterke voorkeur voor specifieke prooien. De conditie en het dieet van deze pelagische vissen vertonen een duidelijk seizoensgebonden patroon.
De Waddenzee is van cruciaal belang voor de levenscyclus van vele vissoorten. Sinds de jaren tachtig nemen de populaties migrerende vissen in dit gebied af. De oorzaak van deze afname is nog niet duidelijk.
Voor het eerst zijn de onderwatergeluiden van de Waddenzee onderzocht, beschreven en geclassificeerd. Dit werd gedaan door Maryann Watson, van de Marine Ecology Groep aan de Rijksuniversiteit Groningen. Haar onderzoek helpt ons beter te begrijpen hoe het leven in de zee functioneert en hoe gezond onze zeeën zijn.
Langs de Waddenzeedijk bij Lauwersoog zijn enkele jaren geleden kunstriffen geplaatst in de Waddenzee. Met verschillende rif-ontwerpen wordt onderzocht of de dijk hiermee een interessantere leefomgeving wordt voor vissen en ander onderwaterleven. Tot grote verbazing van de onderzoekers werden er onlangs twee volwassen hondshaaien aangetroffen.
Binnen de Trilateral Wadden Sea Cooperation (TWSC) wordt van 17 tot en met 19 april 2024 in Groningen de Swimway 2024 conferentie gehouden. Ook vanuit ons Waddentools project ‘Waddentools Swimway Waddenzee’, worden tijdens deze conferentie meerdere presentaties gegeven.
Free Flowing Rivers komt naar Groningen! Free Flow 2024 is een internationale conferentie over het beschermen en herstellen van vrij stromende rivieren, waar beleidsmakers, rivierbeheerders, ecologen, onderzoekers, studenten en de industrie samenkomen.
Voor koudbloedige soorten bepaalt temperatuur hun activiteit en stofwisseling: als het warm genoeg is, worden ze actief en als het te koud wordt, houden ze zich gedeisd. Maar behalve op temperatuur reageren vissen op meer omgevingsfactoren: bijvoorbeeld de aanwezigheid van beschutting om te schuilen voor predatoren.
Vorige week vond de Stakeholderbijeenkomst van het Waddentools Swimway project plaats en interviewde Omrop Fryslân onderzoekscoördinator Ingrid Tulp. Nu het veldwerk zo goed als afgerond is stromen de eerste resultaten en publicaties binnen. Wat betekenen deze resultaten voor de toekomst?
Ook in onze eigen Waddenzee komen wetenschappers soms niet verder met kennisontwikkeling. Omdat ze de juiste gereedschappen niet hebben om bepaalde plekken te bereiken. In een nieuwe studie laat onderzoeker Margot Maathuis echter zien hoe door met geluidsgolven te werken vooruitgang is geboekt in visonderzoek in de Waddenzee.
Inmiddels is het meeste veldwerk verricht en komen de eerste resultaten boven water. Wij praten u dan ook graag bij op maandag 6 november in de Biotoop in Haren.
