Skip to main content

HET PROJECT

Waddentools Swimway Waddenzee onderzoekt wat de bottlenecks zijn voor vis in de Waddenzee en hoe daar door middel van beheer iets aan gedaan kan worden. Dit doen we door te onderzoeken hoe vissen gebruikmaken van de Waddenzee en soms door te experimenteren met maatregelen en beheer. De resultaten van het onderzoek kunnen bijdragen aan toetsing en verbetering van beheer, met als doel het leefgebied in de Waddenzee voor vis te verbeteren.

Achteruitgang visstand
Vissen gebruiken de Waddenzee van oudsher als paaigebied, kinderkamer, om te foerageren, te rusten en te overwinteren. Zoals de Waddenzee voor vogels een onmisbare schakel op hun trekroute is, zo is het gebied essentieel in een deel van de levenscyclus van veel vissoorten. Menselijk ingrijpen in het natuurlijke systeem heeft ervoor gezorgd dat de functies van de Waddenzee voor vis onder druk staan. Dit heeft geleid tot achteruitgang van vis in de Waddenzee. Ook worden de vissen gemiddeld kleiner en de echt grote vissen zijn grotendeels verdwenen.

Maatregelen
Om het tij te keren, wordt de laatste jaren flink geïnvesteerd in het verbeteren van de schakel- en kinderkamerfunctie van de Waddenzee. Langs de gehele Waddenzee kustlijn wordt de verbinding met het binnendijkse zoete water verbeterd. Bescherming en herstel van schelpdierbanken moeten voor habitatherstel zorgen. Van al deze maatregelen is echter niet bekend wat ze betekenen voor de functie van de Waddenzee voor vis en de rol van vis in het voedselweb. Aan deze leemten werkt het project Waddentools Swimway Waddenzee.

Levenscyclusbenadering
Uitgangspunt voor het project is de levenscyclusbenadering: Swimway Waddenzee richt zich op alle verschillende fasen binnen de levenscyclus van de vis. Voor alle levensfasen hebben vissen bepaalde gebieden nodig en die moeten allemaal goed functioneren en met elkaar gekoppeld zijn voor een gezonde populatie. Het gaat om de keten als geheel, waarin de schakels samen de populatieontwikkeling van een soort bepalen. Lees meer over de levenscyclusbenadering.

Vijf vragen
Het project is onderverdeeld in vijf deelprojecten. Daarin kijken we naar vijf belangrijke vragen over vis in de Waddenzee:

Betrokken partijen
In het project Swimway Waddenzee hebben onderzoekers, beheerders en belangenorganisaties elkaar gevonden Het is een initiatief van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), Rijksuniversiteit Groningen (RUG), Wageningen Marine Research (WMR) en de Waddenvereniging. Daarnaast zijn Rijkswaterstaat en Sportvisserij Nederland bij het project betrokken. Het project wordt financieel gesteund door het Waddenfonds, Het Ministerie van LNV en de provincies Groningen, Friesland en Noord-Holland.

Waddentools
Swimway werkt nauw samen met een groot aantal projecten gericht op vismigratie en habitatherstel. Zo maakt het project deel uit van het koepelproject Waddentools dat met vier deelprojecten werkt aan optimalisatie van het beheer van de Waddenzee. De andere drie projecten onderzoeken en toetsen maatregelen voor beheer van de Waddenbodem en van schakels voor vogels.

  • ‘Waddentools – Swimway Waddenzee’ onderzoekt knelpunten voor vis in de Waddenzee en het effect van beheermaatregelen voor verbetering van de visstand.
  • ‘Waddentools – Waddenmozaïek’ richt zich op natuur in en op de bodem van de ondergedoken Waddenzee, en onderzoekt maatregelen die kunnen bijdragen aan een rijkgeschakeerde wadbodem.
  • ‘Waddentools – Wij & Wadvogels’ werkt aan het versterken van het Waddengebied als leef- en broedgebied voor vogels door middel van concrete maatregelen gericht op het vergroten en verbeteren van broed-, voedsel- en rustgebieden.
  • ‘Waddentools – Waakvogels’ test in hoeverre beheermaatregelen bijdragen aan herstel van de Waddenzee als tankstation en broedhabitat voor trekvogels langs de Oost-Atlantische vliegroute.

Daarnaast is er samenwerking met vismigratieprojecten in het gebied, zoals Ruim baan voor Vis 2.0, Vissen voor Verbinding, Eems-vissen in Beeld 2.0. en de Vismigratierivier. Deze projecten richten zich op de barrières die vis tegenkomen op hun route van zoet naar zout water en andersom. Samen brengen we de trekroutes en levenscycli van vissen zo volledig mogelijk in beeld.

Projectpartners:

Mede mogelijk gemaakt door:

Close Menu