NIEUWS
Project Swimway van start
13 juli 2020
Het gaat niet goed met de visstand van de Waddenzee, terwijl vis een belangrijke bouwsteen is voor veel ander leven. Met goede beheer- en herstelmaatregelen kunnen we daar verandering in brengen. Waddentools – Swimway Waddenzee is een meerjarig onderzoeksproject waarmee we meer inzicht krijgen in welke maatregelen tot herstel van de visstand kunnen leiden.
De Waddenzee centraal in het leven van vissen
Ruim 100 vissoorten maken in hun leven gebruik van de Waddenzee. De hoeveelheid vis wisselt sterk door het jaar heen. Vissen zijn er op verschillende momenten en om uiteenlopende redenen. Sommige vissoorten zijn er alleen in de warme maanden, zoals zeebaars. Anderen vind je er juist in de koude maanden, zoals schar. Schol, tong en haring gebruiken de Waddenzee vooral in de eerste maanden van hun leven. Wat ze allemaal met elkaar gemeen hebben is dat de Waddenzee een onmisbare schakel is tijdens hun leven.
Schakelfunctie aangetast
Dat het nu niet goed gaat met de vissen, komt doordat de schakelfunctie van de Waddenzee zwaar is aangetast. Mensen hebben daarin een grote rol gespeeld. We hebben dijken en dammen aangelegd waardoor de trekroute van vis is doorgesneden. Ook zandsuppleties, baggerwerkzaamheden, geïntensiveerde visserij en stijgende zeewatertemperaturen onder invloed van klimaatverandering hebben invloed op de visstand van de Waddenzee. Hoe groot die invloed is en wat de mechanismen zijn, is vaak niet goed duidelijk.
Van flyway naar swimway
Het natuurbeleid en -beheer van de Waddenzee was tot nu toe voornamelijk gericht op vogels. Er is daardoor veel kennis opgebouwd over wat van belang is voor welke vogelsoort en wanneer tijdens hun leven. Zo’n aanpak noem je een levenscyclusbenadering. Wat we weten is dat de Waddenzee – net als voor trekvogels – een belangrijk knooppunt is voor vissen. Het Waddentools – Swimway Waddenzee project wil daarom op een vergelijkbare manier als bij trekvogels met voorstellen komen voor goed beheer.
LAATSTE NIEUWS
Als wetenschappelijk coördinator bewaakt ze de samenhang tussen alle deelonderzoeken, ondersteunt ze de promovendi en zorgt ze voor de vertaling richting de praktijk. Het maakt Ingrid Tulp de spin in het onderzoeksweb van het project Waddentools Swimway Waddenzee.
In de Waddenzee, komen grote vissen als zeebaars, zeeforel en zelfs ruwe haai voor. Maar wanneer, hoe lang en welk deel van hun leven zijn ze daar? Jena Edwards zoekt het uit door ze te zenderen en te volgen met een groot netwerk aan ontvangers.
Sinds november 2021 liggen langs de Groningse Lauwersmeerdijk 48 kunstmatige riffen om de onderwaternatuur van de Waddenzee te versterken. Onderzoekers hebben de riffen langs de Lauwersmeerdijk voor het eerst naar boven gehaald, om te kijken wat er op en rond leeft.
Het voordeel van grote vissoorten is dat we ze individueel kunnen volgen door ze een zender mee te geven. In deze video legt onderzoekster Jena Edwards uit hoe dat in zijn werk gaat.
Onderzoekers van het project Swimway Waddenzee hebben afgelopen week verschillende pasgeboren ruwe haaien gevangen rondom Terschelling en Ameland. De haaien werden gevangen voor onderzoeksdoeleinden.
Akoestische meetapparatuur op de bodem van het Marsdiep geeft promovendus Margot Maathuis informatie over visscholen in de Waddenzee. Om die info ook op haar computer te krijgen, moet ze de apparatuur eens in de twee maanden omhoog halen. Dat gebeurt met groot materieel, en blijkt zo eenvoudig nog niet.
Afgelopen jaren is Waddentools van start gegaan met onderzoek naar maatregelen voor herstel van de Waddenzee. De onderzoekers van de deelprojecten Wij & Wadvogels, Waddentools Swimway Waddenzee en Waddenmozaïek presenteerden op 30 juni hun eerste resultaten.
Veel onderzoek binnen het Swimway-project vindt natuurlijk plaats in de Waddenzee, maar soms is een gecontroleerde omgeving nodig om specifieke kennis op te doen. Zo onderzoekt Bass de temperatuurvoorkeuren van vis in het laboratorium in IJmuiden.
Afgelopen donderdag vond er in in het kader van het Waddentools Swimway project een informatiebijeenkomst plaats in Den Oever. Hier werden de laatste ontwikkelingen en bevindingen binnen het project gedeeld met geïnteresseerden.
Op 10 maart is er in het kader van het Waddentools Swimway project door Rijkswaterstaat vaste echoloodapparatuur geplaatst in de Eems. Vorig jaar werd soortgelijke apparatuur ook al geplaatst in het Marsdiep. Met behulp van deze apparatuur onderzoekt Margot Maathuis het gedrag en de biomassa van vis in de Waddenzee.
