Ingrid Tulp, spin in het wetenschappelijke web

20 december 2022

Als wetenschappelijk coördinator bewaakt ze de samenhang tussen alle deelonderzoeken, ondersteunt ze de promovendi en zorgt ze voor de vertaling richting de praktijk. Het maakt Ingrid Tulp de spin in het onderzoeksweb van het project Waddentools Swimway Waddenzee.

Het onderzoek binnen het project is behoorlijk uitgebreid en veelzijdig. De taak aan wetenschappelijk coördinator Ingrid Tulp, onderzoeker bij Wageningen Marine Research, om de samenhang te bewaken én uiteindelijk tot beheeradviezen te komen. “De promovendi van de vijf deelonderzoeken leveren straks een proefschrift op, maar daarnaast moet het onderzoek ook bijdragen aan een concreet beheeradvies, dat is immers wat het Waddenfonds en de andere opdrachtgevers van ons verwachten”, zegt Tulp. “In het verleden hebben we gemerkt dat promovendi het als een grote last ervaren dat er naast een wetenschappelijk resultaat ook een praktisch advies uit moet rollen, dat kan heel belemmerend werken. Daarom willen we die verantwoordelijkheid een beetje bij hen weghouden. Zij moeten zich kunnen concentreren op het proefschrift en het team om hen heen, de directe begeleiders en ikzelf zorgen ervoor dat het onderzoek zo is vormgegeven dat het uiteindelijk wel resulteert in daadwerkelijke adviezen.”

Onderzoeksmakelaar

Tulp werkt één dag in de week aan dit project. Dat doet ze naast doorlopende surveys en andere onderzoeken naar onder andere de kinderkamerfunctie voor vissen van de Eems en de natuurwaarde van mosselpercelen in de Waddenzee. Ze gaat met elke Swimway-promovendus eens per jaar het veld in, adviseert hen en geldt als extra achtervang naast de directe begeleiders en promotoren. Een keer per jaar trekken we ons met het hele team terug op een eiland en is er alle tijd om de voortgang te bespreken. Daarnaast probeert ze zo veel mogelijk onderwerpen en mensen te verbinden. “Er zitten veel raakvlakken tussen de onderwerpen waar de promovendi aan werken. Waar ik die zie, probeer ik combinaties te maken. Margot doet in het Marsdiep onderzoek aan pelagische vis, vissen die in scholen zwemmen, zoals haring. Maar Hannah vangt ook haring op de kwelders. Nou doet Hannah onderzoek aan dieet van de vissen, en Margot ook. Ik wijs ze er dan op dat ze door hun gegevens te combineren, je misschien iets kunt zeggen over of die functie van de kwelder voor haring nu echt anders is dan in het Marsdiep. Ik ben een soort makelaar die dingen probeert samen te brengen en aan elkaar te knopen. Dat doe ik binnen het project, maar ook met aanpalende onderzoeksprojecten.”

Jonge enthousiaste mensen

Met haar uitgebreide netwerk in de onderzoekswereld kan ze promovendi regelmatig van dienst zijn. “Ze benaderen mij regelmatig met vragen en soms zie ik zelf dat er elders onderzoekers zijn die met vergelijkbaar onderzoek bezig zijn. Ik probeer die mensen dan samen te brengen. Ik houd wel van die rol. Het is ook leuk dat je een heel team hebt met jonge mensen die heel enthousiast zijn en leuke dingen doen”, aldus Tulp. Aan het Swimway-onderzoek werkt ook een flink aantal masterstudenten mee, een aantal daarvan wordt direct door Tulp begeleid. “Mijn werk is dus voor een groot deel mensen begeleiden en dat vind ik ook heel leuk. Het is heel mooi om te zien hoe die jonge mensen met hun eigen ideeën en eigen inbreng komen. Ik kan daar dan vanuit mijn eigen ervaring sturing aan geven.”

Verrassende resultaten

Naast heel veel praktische uitdagingen – met vernieuwende onderzoeksmethoden gaat er in het begin ook weleens wat fout – zijn ook al veel hoogtepuntjes langsgekomen in het project. “Een van de mooie momenten was toen een door Jena gezenderde vis voor het eerst werd opgepikt door een buitenlands netwerk van ontvangers. Op zich verwacht je dat dat gaat gebeuren, maar het is toch wel een hoogtepunt als zo’n melding binnenkomt. En we zijn ook best wat verassingen tegengekomen. Margot heeft bijvoorbeeld voor Hannah stekelbaarsjes gevangen in het Marsdiep, waarvan Hannah de maaginhoud heeft geanalyseerd. Daar bleken dus heel veel insecten in te zitten. Je vraagt je echt af hoe die vissen in het Marsdiep aan insecten komen. En Margot ontdekte dat haringen, die bekend staan als planktoneters, ook andere haringen eten. Dat soort bevindingen zetten wel wat dingen op z’n kop.”

Meer puzzelstukjes

Swimway is een stuk groter dan veel andere projecten waar Tulp aan werkt. “Het gebeurt niet vaak dat we zo’n groot project hebben waar vijf promovendi tegelijk aan werken. We maken echt een kennisslag. Het is ook mooi hoe we binnen dit project een combinatie kunnen maken van allerlei moderne technieken. De verschillende akoestische technieken, het zenderen met een groot netwerk, die dingen waren een tijdje geleden nog niet mogelijk. En analyse van de maaginhoud gebeurt nu op basis van DNA, waar je eerder alles onder een microscoop moest bekijken. Dat maakt dat de hoeveelheid puzzelstukjes die we kunnen verzamelen veel groter is. Uiteindelijk gaan we niet die hele puzzel leggen, maar we komen wel een heel stuk verder dan we waren.”